CZECHOWO GM. NIECHANOWO. DZIEJE WSI I JEJ MIESZKAŃCÓW

Wieś położona w sąsiedztwie Jarząbkowa, i około 17 km od Gniezna. W 2021 roku liczyła 193 mieszkańców, tym samym w latach 1998-2021 liczba mieszkańców wzrosła o 12,9 %. We wsi dworek z poł. XIX wieku, przebudowany w latach 80 tegoż wieku z dobudówkami przed II wojną św. wykonanymi. Przy dworze ogólnie dostępny park podworski w dużej części odrestaurowany przez mieszkańców wsi, z ławeczkami i sztuczną wyspą prawdopodobnie na przełomie XIX i XX wieku powstałą.

Zobacz też artykuł:

Historia wsi.

1261 roku

Prawdopodobnie pierwsza wzmianka w źródłach pisanych o wsi. Jednak jak sprawdziłem w Kodeksie Dyplomatycznym Wielkopolski t.1 poz.393. w komentarzu do tej pozycji przy nazwie Czechowo jest znak zapytania co znaczy, że jej autorzy nie mieli pewności czy w dokumencie nr 393 mowa jest o naszym Czechowie, czy też innej miejscowości.

• pierwsza wzmianka o wsi na podstawie: Konstanty Jan Hladyłowicz ” Zmiany krajobrazu i rozwój osadnictwa w Wielkopolsce od XIV do XIX wieku” wyd. 1932 r.

Byłoby to w czasach rządów w Wielkopolsce Księcia Bolesława Pobożnego.

1565 roku

W tym czasie w Czechowie mamy 7 łanów ziemi kmiecej, mieszka tam 4 zagrodników bez ziemi i 3 komorników oraz działają 2 wiatraki.

• Atlas historyczny Polski. Rejestry poborowe województwa kaliskiego w XVI w., red. M. Słoń, http://atlasfontium.pl

(Według części historyków można przyjąć, że do uprawy łana ziemi, czyli w przybliżeniu 17 ha potrzeba było 11 osób, dorosłych i dzieci. Mogła być to rodzina kmiecia z parobkiem i jego rodziną lub dwóch kmieci, z których każdy gospodarzył na połowie łana ziemi. Natomiast zagrodnicy posiadali najczęściej tylko zagrodę i ewentualnie do 1/4 łana ziemi, komornicy nie posiadali domu i mieszkali w wynajętych izbach. W zamian za możliwość uprawy ziemi kmiecie i zagrodnicy byli zobowiązani do odrabiania pańszczyzny w folwarku pana wsi, i innych świadczeń na jego rzecz. Wymiar pańszczyzny uzależniony był od ilości uprawianej ziemi, cała ziemia we wsi, w tym też ta uprawiana przez kmieci i niekiedy zagrodników, stanowiła własność pana wsi. Znajdujące się na wsiach karczmy, wiatraki i młyny w olbrzymiej większości stanowiły własność właściciela wsi lub co było bardzo częste, tylko jej części, w tym przypadku wynajmowane były użytkownikom, na co roku odnawianą dzierżawę).

1743 roku

Rekwizycja majątku Marianny z Kaliszewskich Popowskiej wdowy po Bronisławie Popowskim. Dokonano wówczas wizji tego majątku i tak go opisano;

Dwór scharakteryzowano jako niewielki, drewniany, kryty gontem, z kamienną piwniczką do piwa, stary i wymagający naprawy. Budynki inwentarskie poza spichlerzem w stanie katastrofalnym. Zagrody i domy wiejskie w ilości 11 poza jedną chałupą stare.

• Narodowy Instytut Dziedzictwa.

1785 roku

Wizja dóbr mające miejsce za dziedzica Ignacego Stobieckiego, odnotowywuje dwór w dobrym stanie, a jedynie z dziurami w dachu. Z tego wynika że po roku 1743 najprawdopodobniej pobudowano nowy dwór. Przypuszcza się że z tego dworu może pochodzić, zachowane w obecnie istniejącym dworze podpiwniczenie.

Czechowo na mapie z 1803 roku

1828 roku

W tym czasie właścicielami wsi ma być Johann Samuel Trinkus z żoną Anną z domu Kernkel.

• Narodowy Instytut Dziedzictwa. (na podstawie ksiąg notarialnych)

1836 roku

Stanisław Chrzanowski zostaje właścicielem Czechowa.

1846 roku

Wieś liczy 11 domów i 123 mieszkańców, stanowi własność Chrzanowskich.

• J.A.Bobrowicz.- Opisanie historyczno-statystyczne Wielkiego Księstwa Poznańskiego – wyd. Lipsk 1846 rok

1874 roku

Wiktor Chrzanowski właścicielem Czechowa.

1880 roku

Majątek Czechowo liczy 1132 morgi i ma wraz ze wsią 9 domów i 109 mieszkańców, wszyscy mieszkańcy są katolikami a 47 spośród mieszkańców to analfabeci. Wieś ta jest własnością W. Chrzanowskiego.

• Na podstawie: Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. Tom I. 1880 rok.

24 Lutego 1885 roku

W Czechowie umiera jak piszą w nekrologu po długich i ciężkich cierpieniach w 41 roku życia dziedzic miejscowych dóbr Wiktor Chrzanowski.

Czechowo na mapie z 1891 roku

14 Marca 1894 roku

W 38 roku życia umiera w Czechowie Wacław Chrzanowski.

1911 roku

Dr Stefan Chrzanowski zostaje właścicielem majątku w Czechowie.

• Narodowy Instytut Dziedzictwa.

1928 rok

Czechowo liczy 188 mieszkańców. Największym właścicielem ziemskim w miejscowości jest mający 337 ha. Dr Stefan Chrzanowski, we wsi działa też należący do p. W. Wichlińskiego wiatrak.

• Księga adresowa Polski. 1928 rok.

1945 lub 1946 rok.

Dawny majątek Chrzanowskich przechodzi na własność Skarbu Państwa.

Legenda:

• Odległość podana jest od rynku w Gnieźnie do centrum opisywanej miejscowości.
• Dane statystyczne miejscowości pochodzą ze strony internetowej: Polska w liczbach.